یک برنامه غدایی هفتگی برای خود برنامه ریزی کنید .
به این ترتیب که هر جمعه شب یا شنبه صبح بنشینید و قطعه ای کاغذ برای یادداشت برداری و نیز کتاب آشپزی مورد علاقه خود یا مجله آشپزی را پیش رو بگذارید و فکر کنید در یخچال فریزر خود چه دارید ؟ افراد خانواده چه غداهایی را دوست دارند ؟ و چه غذاهایی را در طی هفته می توانید بپزید ؟ سپس منوی هفتگی را طرح ریزی کنبد و انوع پیتزا و ساندویچ را کنار بگذارید .
در عین حال فهرست مایحتاج مورد نیاز خود را نیزمتناسب با آن منو بنویسید . حالا این فهرست را در آشپزخانه روی یخچال یا بورد بچسبانید بطوریکه وقتی وارد منزل و آشپزخانه شوید اولین چیزی باشد که چشمتان ( یا چشم آقای همسر !) به آن می افتد .
بفرمایید !
حالادیگر لازم نیست به چیز دیگری فکر کنید . فقط و فقط برنامه را دنبال کنید .وظیفه ای هم به دیگر اعضای خانه محول کنید .
اگرفرزند بزرگتر از 10 سال دارید که قبل از شما به منزل میرسد از اوبخواهید که او هم به آماده کردن مواد غذایی و لوازم پخت و پز بپردازد . مثلا از شوهر خود بخواهید هنگام باز گشت از کار- سر راه چند قلم از مواد و مایحتاج مورد نیاز روزانه را خریداری کند یا از فرزندان خود بخواهید سبزیجات را برای سالاد خرد کنند ویا قابلمه را پر آب کنند تا وقتی شما رسیدید بتوانید به موقع ماکارونی را داخل آن بجوشانید یا مواد مورد نیاز آن روز را آماده کرده و یکجا روی کابینت یا پیشخوان آشپزخانه بگذارند . یا فر را گرم کنند یا میز را بچینند .
بله - البته در ابتدا ممکن است برای آنها کار سختی به نظر بیاید ولی اگر به آنها کمی امکان بروز خلاقیت بدهید - در آنها با عث ایجاد علاقه به غذاهای مغذی و ارزشمند میشوبد و در مقابل همیشه نسبت به امتحان غذاهای جدید رغب نشان خواهند داد .
*** پیش بسوی برنامه
فریزر خود را با انواع غذاهای خانگی پر کنید .
انواع مختلف طاس کباب - سوپ – آش - خورش و آب گوشت و مرغ قابلیت خوبی برای انجماد و فریز شدن دارند . باید بدانید با یک وعده آشپزی چه تعداد از وعده های غذایی هفتگی خانواده را میتوانید یکجا بپزید . روزهای آخر هفته غذای مورد علاقه آنها را بار کنید و به تعداد هر یک وعده در هر ظرف پلاستیکی غذا بکشید . ( البته پس از خنک شدن ) بنابر این میتوانید همانروز 4 الی 5 وعده غذا را در داخل فریزر بگذارید . فریزر یک کدبانوی عاقل انباشته از ظروف پلاستیکی با چندین نوع مختلف از غذاهای خانگی است که با برچسب هایی نوع محتوا و تاریخ پخت آن مشخص شده اند .
مرحله بعدی نحوه نگهداری غذا در فریزر است . غذا های متفرقه مخصوصا انواع پلوها – ماکارونی ها و نان را نیز میتوان بخوبی منجمد کرد. برای استفاده بیشتر از فضای فریزر از کیسه ها و ظروف پلاستیکی متناسب با اندازه غذاها استفاده کنید وهوای داخل آن را قبل از بسته بندی بگیرید .
در این مرحله نوبت تهیه انواع سوپ ها و آش ها ست .
از قبل برای غذا خوردن بیرون از منزل برنامه ریزی کنید و به آن وفادار باشید . بجای اینکه هر وقت حوصله آشپری نداشتید و یا وقتی که مواد اولیه یا مایحتاج روزانه تان تمام شد و آنها را در دسترس نداشتید برای غذا خوردن قصد کنید بیرون از منزل بروید – یک شب خاص را به این امر اختصاص دهید . این کار باعث میشود که غذا خوردن بیرون از منزل همان حکمی را داشته باشد که دارد و برایتان امری لذت بخش باشد.
آداب و تشریفات غذا خوردن
سعی کنید در هفته حداقل سه بار غذا را دسته جمعی با همه اعضای خانواده صرف کنید . طبق تحقیقی که بر روی بیش از 15.000 خردسال 9 تا 14 سال انجام گرفته – آنهایی که غذای خود را با دیگر اعضای خانواده دور هم صرف میکنند مقدار بیشتری میوه و سبزیجات و مواد سلولزی و کلسیم و مواد مغذی با ارزش دریافت میکنند تا آنهایی که به ندرت دور هم هستند و یا اصلا با خانواده غذا نمی خورند .
ضمنا آنهایی که با خانواده غذا صرف میکنند کمتر از چربی های اشباع شده و نوشابه گاز دار استفاده میکنند . برنامه های صرف غذای حود را یه صورت یک جمع خانوادگی برقرار کنید و آن را به مواقعی موکول کنید که حضوردر آن برای همه اعضای خانواده ممکن باشد و کسی نتواند از زیر بار آن شانه خالی کند .
فهرست خرید مایحتاج خود را در حافظه کامپیوتر حفظ کنید .
با این کارهریک ماه یا هر دوماه یکبار میتوانید برنامه غذایی خود را تغییر دهید و مثلا با 8 برنامه غذایی برای 8 هفته امکان برنامه ریزی غذایی را برای باقی روزها و هفته های سال خواهید داشت و طبعا با این کار فهرست خرید مایحتاج روزانه شما هم متغیر خواهد بود . 20 دقیقه قبل از غذا به استراحت یا تمرین تمدد اعصاب بپردازید. ( Relaxation )
اگر تمایلی به خوردن صبحانه ندارید ولی هنگام صرف غذا در وعده های غذایی با حرص و ولع غذا میخورید وگاهی دوباره یک لقمه کوچک و سبک تا وقت خواب میل می کنید احتمالا به سوء هاضمه و عوارض بدغذایی دچارخواهید شد . در مقایسه با آنهایی که کالری مورد نیاز خود را درچند وعده غذایی سراسر روز تقسیم میکنند - افرادی که بیش از 50% از کالری مورد نیازخود را پس از ساعت 6 بعد از ظهر بدست میاورند : به بد خوابی دچار میشوند و به سهولت اضافه وزن پیدا میکنند و احساس استرس و فشار های عصبی بیشتری دارند.
تمدد اعصاب : یک راه حل مناسب است . مطالعه بر روی 20 نفر که مبتلا به عوارض بد غذایی بودند نشان داده که انجام نمرین های مربوط به تمدید اعصاب بر روی کلیه ماهیچه ها ی بدن در طی مدت 8 روز باعث کاهش فشار عصبی – اضطراب – عصبانیت – افسردگی - خستگی و کوفتگی میشود ..
ضمنا باعث میشود که این افراد هنگام صبح احساس گرسنگی بیشتر و شبها حرص و ولع کمتری نسبت به خوردن داشته باشند . انجام این تمرین ها بر روی ماهیچه ها بسیار ساده است . کافیست که روی یک صندلی بشینید وپشت خود را تکیه دهید و ماهیچه های بدن را منقبض و سپس شل کنید و استراحت دهید . این کار را از ماهیچه های قسمت بالای بدن و سر آغاز کنید . به تدریج به طرف پایین به پاها ادامه دهید .
انقباض را با دم انجام دهید و کم کم با بازدم عضلات را رها کنید . با نزدیک شدن به انگشتان پا زمان غذا خوردن فرا میرسد !
اگر میل به نوشیدن یک نوشیدنی کوکتل دارید بهتر است آنرا به بعد از شام موکول کنید .
بنا بر مطالعاتی که در دانشگاه لیورپول انگلیس انجام گرفته : آنهایی که 30 دقیقه قبل از صرف غذا آبجو نوشیده بودند بیشتر از افرادی که نوشیدنی های غیر الکلی نوشیده بودند غذا خوردند و غذایشان نیز چرب تر و پر نمک تر از دیگران بود وچند ساعت بعد نیز نسبت به آنان که اصلا نوشیدنی ننوشیده بودند زودتر احساس گرسنگی کردند . دلیل این امر اثر محرکه الکل است . زیرا الکل اشتها را تحریک میکند . نوشیدنی های الکلی را بعد ازغذا باید مزمزه کرد نه قبل از آن . بخصوص اگر قصد کم کردن وزن خود را داشته باشید .
برای اینکه سرمیزشام کمتر غذا بخورید سعی کنید قبل از آن یک میان وعده سبک تا هنگام بعد از ظهر میل کنید . محققین دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا به شرکت کنندگان یکی از تخقیقات تغذیه ای خود بعنوان میان وعده بعدازظهر بسته هایی با وزن متفاوت از چیپس سیب زمینی دادند .همه شرکت کنندگان چه آنهایی که بسته بزرگ وچه آنهایی که بسته کوچک گرفته بودند محتویات بسته را بطورکامل خوردند ! آنانکه بسته های کوچک گرفته بودند به همان اندازه دیگران که بسته بزرگ دریافت کرده بودند احساس سیری و رضایت داشتند . ضمنا آنهایی که مقداربیشتری خورده بودند سر میز شام به طور متوسط به اندازه ای حدود 150 کالری بیش از دیگران غذا خوردند !
اگر میل دارید یک میان وعده در طی روز تا هنگام شام بخورید سعی کنید اندازه پرس آن کوچک باشد و قسمت اعظم آنرا پروتئین (نظیر یک تکه پنير کم چرب ) و مواد فیبری ( یا سلولز نظیر سیب ) تشکیل دهد . بدن معمولا پروتئین را دیر تر و آهسته تر از کربوهیدراتها هضم میکند و تا مدت زمان طولانی تری احساس سیری میکنید .
فیبر یا الیاف گیاهی یا سلولز :
به مقدار فراوان در میوه ها و سبزیجات و غلات و حبوبات و دانه ها موجود است . اگر این مواد بطور خام یا پخته در غذای روزانه مصرف شود فیبر یا سلولز به میزان کافی به بدن خواهد رسید . این مواد از سرطان و حملات قلبی جلوگیری میکند و کلسترول خون را کاهش و از یبوست جلوگیری میکند . افزودن آنها به وعده های غذایی باعث میشود - حتی آنهایی که نمیتوانند مثلا حبوبات بخورند - بتدریج معده و روده ها به پذیرش و گوارش آن عادت کنند .
با عادات غلط مبارزه کنید .
به هنگام صرف غذا تلویزیون را خاموش کنید . با مطالعه ای که بر روی 548 نفر دانش آموزتوسط دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد انجام گرفت مشخص شد که دانش آموزان هرچه بیشتر تلویزیون و ویدیو تماشا میکنند میوه و سبزیجات کمتری مصرف میکنند . محققین نظریه دادند که برنامه های تلویزیون و تبلیغات بازرگانی موجب شده که مردم غذاهای غیر مفید را برگزینند و نیز بجای میوه و سبزیجات - نوشابه های گازدار و چیپس بیشتر مصرف کنند . محققین در طی یک تحقیق دیگر نیز در دانشگاه مینه سوتا دریافتند که تماشای تلویزیون به هنگام صرف غذا موجب میشود مصرف میوه جات و سبزیجات در وعده غدایی کاهش یابد .
اگرفرزندتان تمام آنچه را که در بشقاب کشیده اید نمی خورد به خود مسلط باشید و با او جر و بحث نکنید .
مطالعاتی که توسط محققین دانشگاه مینه سوتا بر روی 277 خانواده انجام شد نشان داد : که جر و بحث بر سر عادات غذایی فرزندان به هنگام صرف غذا در سر میز باعث ایجاد اختلال در تغذیه میشود . هم والدین و هم فرزندان در طی آن وعده که " بگو مگو " صورت گرفته بیشتر غذای چرب مصرف میکنند .
به هنگام بروز فشار عصبی ناشی از جر و بحث ها به جای اینکه ازسبزیجات مثلا اسفناج یا کلم دکمه ای استفاده شود – در مقایسه غذاهای چرب تربیشتر خورده میشود. قاعده يك لقمه را به اجرا در آورید. بجای اینکه فرزندتان را وادار کنید که محتویات بشقاب خودرا کاملا تمام کنند – اجازه دهید به اندازه یک لقمه از تمامی محتویات داخل بشقاب را کنار بگذارند . اگر پس از این لقمه های کنار گذاشته شده باز هم تمایلی به خوردن سبزیجات خود مثلا براکلی یا اسفناج ندارند – اهمیت ندهید .
این روش موجب میشود که آنها تشویق به خوردن غذاهای جدید شوند و از ایجاد فشارهای عصبی به هنگام غذا خوردن جلوگیری شود . سعی کنید فرزندان حودرا در تهیه غذاهای جدید دخالت دهید .این کار احساس همکاری و همیاری به آنها می بخشد .
اگر نمیدانید چه غذایی برای اعضای خانواده تهیه کنید از غلات آماده ( سیریال ) با شیر استفاده کنید .
سیریال ها مملو از مواد معدنی و ویتامین ها هستند و با وجود مقدار زیادی از مواد سلولزی غلات - در کنار شیر غذایی غذای کاملی محسوب میشوند . از همه مهمتر اینکه خوردن غلات باعث کاهش وزن تمامی افراد خانواده میشود . میتوانید برای تمامی اعضای خانواده یک ظرف یزرگ محتوی انواع متفاوت غلات و موسلی یا پوره میوه جات و همراه ( یا بدون ) انواع مغزهای خوراکی [ مثل گردو و بادام و فندق ] با ماست کم چرب و ساده و کمی عسل درست کنید . و ضمنا این مواد را میتوان به مقدار زیادی تهیه کرد و روز بعد نیز برای صبحانه از آن میل نمود.
برای شام " صبحانه " درست کنید !
یک صبحانه مفصل که میتوان برای شام نیز تدارک دید املت است ! املت بسیار آسان و سریع تهیه میشود .
و منبع خوبی یرای تامین پروتیین بشمار میاید و کالری آن نیز کم است . از سبزیجات هم میتوان بجای پنیردر آن استفاده کرد . به این ترتیب غذای کاملی در ماهیتابه در حال طبخ است !
از باقیمانده شام شب قبل برای شام فردا نیز میتوان استفاده کرد . این کار به شما امکان میدهد یکبار آشپزی کنید و دو بار شام بخورید ! مثلا اگر یکشب مرغ سوخاری پختید از باقیمانده آن میتوانید خوراک یا سالاد مرغی برای شب بعد تهیه و سرو کنید . یا مثلا اگر یکشب ماهی کباب درست کردید میتوانید شب بعد از باقیمانده آن خوراکی حاوی ماهی تهیه کنید .
برای تهیه غذا ازغذاهای اصلی پروتیینی نظیر مرغ و بوقلمون و ماهی و غیره استفاده کنید و میزان و اندازه آنها را بیشتر در نظر بگیرید تا بتوانید دو وعده از آنها بهره بگیرید . همین کار را میتوان با برنج و حبوبات یا غلات دیگر بعنوان مکمل های غذایی انجام داد . یکشب از حبوبات و غلات و برنج بعنوان مکمل و همراه استفاده کنید و شب بعد آنها را پوره کنید یا در آش و سوپ و طاس کباب و آبگوشت بریزید .
............. به احتمال زیاد بعضی از این نکات را دانسته یا ندانسته انجام میدهید . ولی به هرحال این مقاله بنا به توصیه های بهداشتی و تغذیه ای در نظر داشته که به افراد جامعه مضرات غذاهای آماده و یخ زده وفست فودها و کنسروها را گوشزد نماید .
وظیفه هرکدبانوی باسلیقه چه شاغل و چه خانه دار این است که غذای مصرفی خانواده را از بهترین و با ارزش ترین مواد تهیه کند و بساط غذاهای مضر و بیفایده را از منزل و سبد مصرفی برچیند . طوری انواع غذاها را در برنامه غذایی جایگرین کند که همه اعضای خانواده خرسند و راضی باشند و به انواع بیماری ها - سوء هاضمه و سوء تغذیه مبتلا نشوند و ضمنا به خود او هم از نظرخرید - تهیه – پخت و پز فشار وارد نشود.
هرکاری کردم پیامهاتون منتشر نشد و خودم هم نتونستم جواب بنویسم !! بهتر دیدم همینجا جوابهاتون رو بدم .اول از همه ازتون ممنونم .
سورملینا جون تشکر . خوشحالم که این کهنه یادداشتها و سیاه مشقهام بدرد کسی بخوره .
سهیلای گلم هنوز فرصت نکردم که امروز چک کنم .اول اینجا اومدم ....میرم چک میکنم . میل اولت بهم نرسید اگه دوباره بزنی ممنون میشم .
ضمنا سایت کمی دوباره مشکل داشت . منهم مشکل داشتم ولی دیروزدوباره راه افتاده بود ولی باز مثل اینکه مشکل داره ...منهم نتونستم ببینمش و صفحه اش باز نشد .
ضمنا دوست عزیز با نام " آشپز مبتدی " ....عزیز به خدا فونت منوی سفره خونه خیلی درشته !!!
توی خونه بهم میگن : " همه ازدرشتی فونت تو میتونن سنت رو حدس یزنن !!!!! این فونت درشت اسمش " مادربزرگه !!!" .... خودت چشمت نمی بینه ....برای دیگرون چرا اینقدر درشت میزنی ؟!!! ازت برای کامنت متشکرم .
toranj جون
میتونی عزیزم برام میل بزنی ... توی وبلاگم آدرس دادم . سایت باز مثل اینکه مشکل داره ...منهم نتونستم ببینمش و صفحه اش باز نشد . گلابتون جان حتما میتونی عزیزم ...خواستن توانستن است ... کمی اولش سخته ولی کم کم آدم عادت میکنه .
راستش من چون خودم تجربه این روزها و زحمات رو دارم و کاملا با دردتون آشنا هستم ... اول از همه بهتون توصیه کنم دور غذاهای آماده و طبخ شده و فریز شده رو خط بکشین . به جاش سعی کنین از غذاهای نیمه آماده استفاده کنین . باز لااقل یه قدم جلو ترین . از بادنجان و سبزی و هویج و کدو و کلم و......غیره به موقع بخرین و پاکسازی کنین و اگه خرد باید بشه یا آبپز باید بشه و یا تفت داده بشه و سرخ بشه ...اینها رو انجام بدین . حبوبات رو هم همیشه برای دو وعده از قبل خیس کنین و فریز کنین که فقط آماده پخت بشه . پیاز داغ و هم از قبلا آماده داشته باشین . دیگه کارهاتون خود به خود طیقه بندی میشه .
برنج رو هم شب و یا همون روز میتونین پاک کنین و خیس کنین . یا نهایتا آبکش کنین و فقط دم کردنش بمونه برای وقتی برگشتین . خورش هم وقتی تمام موادش از جمله پیاز داغ و حبوبات و سبزیجاتش آماده باشه زحمت زیادی نداره . منو غذایی از پیش آماده و خرید مهم ترین قسمت برنامه است .
سلامت و تندرست و موفق باشین
فرانک عزیز نوشته :
پاسخحذفسلام مرسی از وبلاگ خیلی خوبتون. من اون ژله اکواریم رو در مهمانیمون درست کردم و با استقبال همه مواجه شدم. ولی هر دفعه از برگردوندنش میترسم. یه بار که عده مهمانها زیاد بود مقدار و ظرف رو بزرگتر کردم ولی خوب برنگشت.
ولی الان سوالم اینکه چطور میشه کف اتو که سیاه شده و موقع اتو کردن به لباس ها میچسبه رو تمیز کنیم. و سوال بعدی اینکه چطور رسوب اب رو در اتو رفع کنیم.
فرانک جون ممنون عزیزم
برای تهیه زله توی مهمونیها همیشه کمی پودر زلاتین ( مثلا دو قاشق )به مواد زله ات اضافه کن . ویا مقدار آب رو کمتر بریز تا زله ات غلیظ تر بشه . اینطوری محافظه کارانه تره .
رسوب توی اتو : آب روبا کمی سرکه ( به نسبت مساوی )مخلوط کن و بریز توی اتو تا بجوشه و بخار بشه و از اتو خارج بشه .بعد از برق اتو رو بکش بذار یکساعت همینطور خاموش بمونه . بعد خالی کن و با آب مقطر تمیز دوباره بذار بخار کنه .حالا برای استفاه مجدد آماده است .
و کف اتو رو با محلول غلیظ سرکه تمیز کن .
حمیراجون عزیزم از تو هم ممنون .لطف داری ...
موفق باشین
سلام . واقعا مرسی شبنم جون . این یکی از دغدغه های بزرگ منه ... هنوز دانشجو ام کم آوردم .. وای به روزی که شاغل بشم . مرسی . بلکه با توضیحات شما بتونم خونه رو مدیریت کنم .
پاسخحذفshabnam joon komak
پاسخحذفsalam shabnam joon
khasteh nabashin , mano bebakhshin ke inja mozahem misham, site ashpaz online baraye man baz nemishe va man be ye moshkeli barkhordam, azatoon komak mikham, koja mitoonam rahat bahatoon sohbat konam ke inja mozahem nasham
سلام
پاسخحذفواقعا خسته نباشي بخاطر ترجمه و تايپ اين مطلب طولاني و جالب
منوي سفره خونه خيلي خيلي ريزه و اصلا نتونستم بخونمش لطفا مددي
سلام شبنم جان
پاسخحذفخسته نباشي مثل هميشه بهترين
راستي شبنم جون گفته بودي كارم داري منهم واست ايميل زدم
بعدهم الان 2روزه كه من نميتونم وارد آشپز آنلاين بشم حتي صفحه اول eror web not page بهم ميده اتفاقي واسه سايت افتاده يا من فقط با اين مشكل روبرو هستم بهم بخر ميدي
از اين كه هميشه زحمت دارم شرمنده
موفق باشي
شبنم جونم سلام. خسته نباشید. واقعا این مطلب چقدر مفید و به درد بخوره. از کدبانوی مدیری مثل شما برمیاد که این مطلب رو استفاده کرده و در اختیار دیگران هم قرار بده. دست گلت درد نکنه عزیزم.
پاسخحذف